“Bus wordt energie centrale van de toekomst”
Door Linde ten Broek
Are you ready?
2019 wordt een jaar om te vieren. JCI Eindhoven bestaat 50 jaar en de BOV bestaat 25 jaar. Met een mooi aantal nieuwe leden is JCI Eindhoven trots op haar team en de stad en heeft daarom de Nationale Conventie 2019 naar Eindhoven toe gehaald. Zet 4 en 5 oktober 2019 alvast in je agenda want samen gaan we er bruisende, energieke en inspirerende dagen van maken. Are you ready?
Het jaar is goed begonnen want op 11 februari jongstleden waren we te gast bij Heliox, de winnaar met de Beste Ondernemers Visie van 2018. Met een grote groep nieuwsgierige leden en sponsoren luisterden we naar het energieke verhaal van business development manager, Koen van Haperen. Hij nam ons in heldere taal, gelardeerd met verschillende voorbeelden, mee in de wereld van geschakelde vermogensomzetters en snelladers voor elektrische bussen. Wat een passie voor de producten en urge om bij te dragen aan duurzaamheid zit er in het dna van Heliox.
Welkom bij Heliox
“Het winnen van de BOV-Trofee heeft zeker bijgedragen aan de bekendheid van het bedrijf dat zich begeeft in de booming business to business markt van elektrisch openbaar vervoer. Circa 94% van de elektrische bussen rijdt in China en dat is echt een wereld apart”, vertelt Koen. De VS, Canada en Zuid Amerika hebben een tijd in de afwachtende modus gestaan, maar tonen nu bijzonder veel interesse in de mogelijkheden van elektrisch openbaar vervoer. Op het moment dat zij ja zeggen, dan moet je daar ter plekke gaan produceren. Heliox is marktleider in het snelladen van bussen in Noordwest Europa en alle activiteiten worden aangestuurd vanuit de snelgroeiende vestiging in Best. In Duitsland is de markt anders georganiseerd dan in Nederland. Daar bepaalt iedere stad voor zich hoe ze het openbaar vervoer regelen. Onlangs won Heliox een Duits duurzaamheid award en om dat als Nederlands bedrijf te mogen winnen, is een groot compliment. Momenteel worden op verschillende plekken in Europa vestigingen van Heliox geopend en zijn ze lokaal aanwezig.
Interoperability
Veiligheid is het belangrijkste, en een lader moet natuurlijk altijd optimaal zijn werk doen. Daarnaast is het belangrijk om na te denken over de uitdaging hoe een lader alle typen voertuigen en dus verschillende soorten batterijen kan laden. Heliox beweegt zich op de markt van het laden van batterijen, en doet niets met de batterijen zelf. Goed zijn in je niche is belangrijk, daar weet Heliox alles van. Interoperability is dus de uitdaging. Altijd. Koen toont vol trots een foto van de snelle Formule 1 wagen vol zonnecellen van het team van de TU die de 24 uur van Le Mans gaat rijden. Die wordt opgeladen met dezelfde lader als waar de bussen mee geladen worden. Mooi he! Als de markt straks overgaat op zonne- en wind energie dan is er geen sprake meer van een continue levering van stroom. Dat fluctueert. Als er intelligentie toegevoegd kan worden aan de snelladers en continue ingespeeld kan worden op de behoefte aan energie van dat moment, dan is dat slim. Heel slim. De prognose is dat de behoefte aan energie in de toekomst nog meer zal fluctueren en dan is het prachtig als je stroom kunt terug leveren aan het net. De bus wordt de energie centrale van de toekomst. Dat is bijzonder!
Foto’s door: Jorick de Kruif
9 bussen naast en 6 bussen achter elkaar opladen. Het kan!
Een bus kan worden geladen met een depotlader en overdag via een snellader, de opportunity lader. Grote steden kunnen dus wel degelijk overgaan op elektrisch vervoer op deze manier. Er zijn dus verschillende laadmogelijkheden en ook een combinatie van depot laden en opportunity laden is mogelijk. Een batterij moet wel altijd minimaal 20% lading hebben, kom je daaronder dan zal de levensduur van de batterij snel teruglopen en kun je met een bus zonder stroom komen te staan. Was voorheen 300 Kilowatt het maximum, je ziet nu dat er steeds meer mogelijk is en dat de grenzen opgezocht worden. 1 Megawatt is ook mogelijk bijvoorbeeld. “Het rijden met een elektrische bus moet je leren, zeker in de eerste periode is het voorgekomen dat een bus stil stond omdat de chauffeur het vak van elektrisch rijden nog niet optimaal verstond”, vertelt Koen. Was de uitdaging in Eindhoven groot (in een dag gingen 43 elektrische bussen rijden en enkele dagen daarna gingen 30 van zulke voertuigen in Limburg de weg op), bij Schiphol was de uitdaging nog omvangrijker. Daar gingen 100 elektrische bussen rijden die iedere dag diensten van 25 uur zouden maken. Op de plekken waar eerst niets was, zitten nu kilometers kabels in de grond en zijn portalen neergezet waar continue 13 Megawatt beschikbaar is en 9 bussen naast en 6 bussen achter elkaar tegelijk opgeladen kunnen worden. Opportunity laden dus, tussen de verschillende diensten in, zodat de bussen daadwerkelijk een dienst van vele uren achter elkaar kunnen rijden. Wat een challenge!
Zero emission voor openbaar vervoer
De targets zijn hoog want in 2030 moet al het openbaar vervoer in Europa de zero emission norm realiseren. Er zit dus een enorme driver in de markt en de kracht van samenwerking in de keten is essentieel. De partijen die de voertuigen produceren, de partijen die het openbaar vervoer faciliteren en de leveranciers van duurzame energie. Koen: “Het is belangrijk dat partijen aangeven wat het moet kunnen en niet wat je moet hebben. Want met slim rekenen en de juiste bouwstenen kun je de beste oplossing bieden.”
Het zal zeker niet bij alleen snel laden van elektrische bussen blijven. De opportunities zitten in de E-trucks, de havens, marine en heel veel andere markten. Wat te denken van de zelfsturende kranen die de overslag van goederen geheel autonoom verzorgen? Op het moment dat het vermogen onder een bepaald percentage komt, zoekt het voertuig zelfstandig het laadstation op en gaat daarna opgeladen weer verder.
Draadloos laden is volgens Heliox op dit moment geen optie. Het extra gewicht en de lage efficiëntie maken het een minder geschikte oplossing voor zware toepassingen waar beschikbaarheid en TCO belangrijk zijn. Misschien is dat voor personenauto’s haalbaar in de toekomst.
Continue innoveren
Heliox is in 2009 als spin-off van Philips opgericht en kwam in 2013 met haar eerste lader op de markt. Vier energieke mannen schreven hun eerste plan aan de keukentafel en bleven ook middenin de crisis trouw aan hun visie. Dankzij hun tomeloze inzet, passie voor het product en het geloof in hun product en een betere wereld zijn ze waar ze nu zijn. In minder dan een jaar zijn er 30 nieuwe mensen bij Heliox gaan werken in 2018 en die trend zal zich waarschijnlijk voortzetten. Elektrotechniek is een geweldig vak en biedt zoveel mogelijkheden voor nu en de toekomst. Koen geeft toe dat hij er de hele dag over kan blijven praten. Heliox gelooft in haar eigen kracht, de intrinsieke motivatie is hoog, zij hebben laten zien dat ze kunnen leveren wat ze beloven en dat zorgt voor vertrouwen in de markt. Heliox is snel, wendbaar en is continue aan het innoveren. Dat maakt de slagkracht groot en zorgt voor een enthousiast team van pioniers. Heliox is een energiek bedrijf en deelt haar visie vol passie en is een voorbeeld van een bedrijf in de regio dat bijdraagt aan een positieve verandering en dat is precies waar de BOV-Award en JCI voor staat.
We kijken terug op een inspirerende middag die perfect georganiseerd was. We bedanken Heliox voor de gastvrije ontvangt met koffie en yummy carrot cake en een afsluitende borrel met heerlijke hapjes. We waren echt welkom bij Heliox en hebben een kijkje in de wereld van snelladers en de toekomst van elektrisch vervoer gekregen. Als je nu nog niet elektrisch rijdt, dan ben je vast nieuwsgierig geworden naar de mogelijkheden in de (nabije) toekomst.
